İslâm ile Müslümanlık Neden Aynı Şey Değildirler.
23 August, 2023
Her şeyden önce bu iki ismin, -sözlüksel ve sınırlı birer kavramdan çok-, oldukça kapsamlı iki farklı dini simgelediğini kaydetmek gerekir. Böyle bir kabulle ancak ikisini karşılaştırmak bir anlam ifade edebilir. Bu iki yapıyı karşılaştırabilmek, mutlaka uzmanlık düzeyinde hem İslâmi ilimler alanında hem de İslâm tarihi konusunda yüklü bir bilgi birikimine sahip olmayı gerektirir. Çünkü İslâm yaklaşık 1400, Müslümanlık da 1300 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bu uzun tarihin akışı içinde o kadar büyük çalkantılar, o kadar büyük olaylar yaşanmıştır ki bunlara ait muteber kaynaklara ulaşmadan, bu olayları sebep ve sonuçlarıyla ve tespit edilmiş tüm ayrıntılarıyla kronolojik olarak incelemeden, onları ilgilerle birbirine bağlamadan ve ait oldukları delillere dayandırmadan ne konunun ciddiyetini algılamak ne de onu aktarmak mümkündür. Bununla birlikte araştırmacının Arapça, Türkçe, Osmanlıca ve Farsça'ya -ana dil düzeyinde- hakim olması şarttır. Çağımızın Türkiyeli tarihçileri ve sosyologları -ne yazık ki- bu dillere vakıf olmadıkları için geçmişin gerçeklerini günümüzün nesillerine aktarmada yetersiz kalmaktadırlar. Bunların çoğu tercümelere dayandıkları, ikinci ve üçüncü el kaynaklara başvurarak ancak birikim sağlamaya çalıştıkları için eserleri, hatta akademik tezleri bile kusurlarla doludur.